De geprivilegieerden

2020 – DE GEPRIVILEGIEERDEN

De Geprivilegieerden, een ernstige komedie

Een bewerking door Marnick Bardyn, naar Misalliance van George Bernard Shaw

In de bewerking van Marnick Bardyn wordt het stuk van Shaw een spotprent van een hedendaagse gegoede Vlaamse familie. De Bakelands zijn rijk geworden door de verkoop van ondergoed. Ze brengen hun tijd door met thee drinken aan de rand van hun zwembad terwijl ze filosoferen over hun eigen gelijk en hun ongerealiseerde ambities. Ze geloven in het kapitalistische adagio dat kansen geeft aan iedereen met ondernemingszin.

Bij aanvang van het stuk komen al snel onderhuidse spanningen en verborgen kantjes van de personages naar boven. Een aantal ongenode gasten zullen deze paternalistische wereld overhoop halen en doen daveren op zijn onwankelbaar geachte grondvesten.

De verloving van Patsy – de jongere zus van Danny en Johny Bakeland – met de adellijke Benjamin de Naeyer, broer van staatsman Ronny de Naeyer, is een mooie buitenkans om het maatschappelijk aanzien van de ondernemersfamilie Bakeland te versterken. Maar Danny raakt oververhit in de aanwezigheid van zijn toekomstige schoonbroer 'Benny'. Die wordt dan ook enkel getolereerd omwille van de positie en bekendheid van zijn broer Ronny.

Patsy is het leven in deze luxueuze bubbel beu en wil niets liever dan uitbreken. Johny, de succesvolle CEO van de firma, vlucht dan weer in amateuristische filosofische overpeinzingen en buitenechtelijke affaires. Zijn vrouw Nancy probeert de lieve vrede in huis te bewaren door alles gezellig te houden en de plooien glad te strijken. Wanneer onvoorzien bezoek letterlijk uit de lucht valt, ontploft de boel. Maar ook op het domein zelf dwaalt er onraad rond in de figuur van een niet nader geïdentificeerde tuinman…

Bernard Shaw (1856-1950)

Toen de Ierse schrijver Bernard Shaw in 1925 de Nobelprijs voor literatuur ontving, aanvaardde hij enkel de eer maar niet het geld. In 1939 won hij een Oscar voor het scenario van de film Pygmalion – herwerkt tot My fair lady in 1964.

Bernard Shaw schreef meer dan zestig toneelstukken. Hij was ook romanschrijver, maatschappij- en toneelcriticus en activist. Hij kwam op voor de vrouwenrechten, gelijke verloning tussen man en vrouw, voor eugenetica – veredeling van de menselijke soort –, en voor een progressieve spelling. Hij was een uitgesproken vegetariër en tegenstander van dierenproeven. Hij maakte zich niet altijd geliefd met zijn meningen, o.a. over de Eerste wereldoorlog: hij wees op de schuld van beide kampen, ook die van zijn eigen vaderland.

In Misalliance (1909) behandelt Shaw – net zoals in Pygmalion – klassenverschillen, dit keer tussen de toenmalige aristocratie en de opkomende financiële kringen. Shaw werkt er de thema’s uit die kenmerkend zijn voor zijn toneelwerken, zoals het socialisme, de fysieke fitheid van het menselijke lichaam, de vrijgevochten vrouw die wil ontsnappen aan de fatsoensregels, maar ook de passiviteit en de desinteresse voor maatschappelijke en politieke aangelegenheden. Het stuk wordt ook wel eens omschreven als een ernstige farce – “a serious farce” – omdat er zo veel absurditeiten in voorkomen.

Marnick Bardyn (1961)

Marnick Bardyn is leraar Frans aan de Via te Tienen waar hij les geeft aan leerlingen van de derde graad. Evengoed is hij gepokt en gemazeld in de wereld van het theater. Na zijn opleiding als dramadocent (afstudeerjaar 1989 Maastricht) werkte hij als freelance acteur bij verschillende Vlaamse toneelgezelschappen zoals Blauw Vier (nu Laika), Theater Malpertuis en De Korre. Hij speelde o.a. in de voorstelling De Karamazovs, die in 2001 op het Theaterfestival stond.

Vanaf begin jaren 2000 richt hij zich volop op het regisseren bij verschillende Leuvense toneelgezelschappen; hij onderscheidde zich met voorstellingen als Wie trouwt de weduwe (2002) en De revisor (2008) die de Euripidesprijs wonnen. Sedert 2013 is hij ook nauw betrokken bij het sociaal-artistieke Leuvense stadsgezelschap Compagnie Tartaren. Hij regisseerde er vier creaties. De laatste in rij was de mini-filmserie Hotelzeepke (december 2019), die hedendaagse thema’s als sociale tewerkstelling, arbeidsomstandigheden, huiselijk geweld of transmigratie ter sprake brengt. Hij realiseerde ook een aantal creaties bij de Theaterfactorij Leuven. Een ervan, Oblivium, een voorstelling die handelt over dementie, werd vorige theaterjaar 2018-2019 geselecteerd voor het Landjuweel.

Marnick Bardyn schrijft of herwerkt in vele gevallen de teksten die hij laat opvoeren. Maatschappijkritiek, humor en diep menselijk invoelen, lopen als een rode draad doorheen zijn werk. De voorstelling De geprivilegieerden is zijn 32ste regie. Hij werkt ook als speldocent bij OPENDOEK, de koepelorganisatie voor het amateurtheater in Vlaanderen.

PersonageBeschrijvingActeur
Danny BakelandDe oudste broer, vrijgezelWim Huybreghs
Patsy BakelandDe zus, vrijgezelLeen De Vreese
Johny BakelandDe jongste broer en CEO van de firma “Bakeland Ondergoed”Joppe Frateur
Nancy TeerlinckDe vrouw van JohnyMarianne Walravens
Ronny de NaeyerStaatsmanGert Bonkowski
Benny (Benjamin) de NaeyerBroer van Ronny, verloofde van Patsy BakelandPatrice Bonnafoux
Jimmy ParcivalOude kennis en studiegenoot van BennyJoren Cumptich
Lina SzszcitskakanovskaMarijke Bollen
TuinmanKatelijne Rouffa

Acteurs en regisseur

Vooraan: Gert Bonkowski, Patrice Bonnafoux, Leen De Vreese, Joppe Frateur Achteraan: Marianne Walravens, Katelijne Rouffa, Wim Huybreghs, Joren Cumptich, Marnick Bardyn, Marijke Bollen

Toneelmeesters

Marijke Morlion, Anita Koninx

Decorploeg

Willy Vandezande (decorontwerp), Ivo Van Gelder, Erik Das, Theo Beken, Marnick Bardyn, Marc Smeets

...en vele andere bereidwillige helpers

Grime

Francisca Vercruysse, Christine Dewallef, Mia Blockx

Belichting en geluid

Paul Bielen  en Stéphane Sas

Kledij en rekwisieten

Marijke Morlion, Marijke Bollen, Lieve Ver Poorten, Leen De Vreese

Programmaboekje en foto’s

Anita Koninx, Marc Smeets

Affiche en flyers

Leen De Vreese